Nieuwjaarstoespraak

Dames en heren, lieve Rijswijkers, beste aanwezigen,

Ik zie u denken. Wat zegt de burgemeester? Ik begrijp deze gedachte. Ik citeerde uit het gedicht ‘Een bedelbrief in de winter’ van Hendrik Tollens, een van de bekendste Nederlandse dichters van ons land. Hendrik Tollens schreef dit gedicht in 1844 om zijn dorpsgenoten in Rijswijk te helpen. Na zijn pensioen was hij vanuit Rotterdam in Rijswijk komen wonen in Huis Ottoburg, tegenover de Oude Kerk, tegenwoordig het Tollenshuis. De geliefde dichter bood zijn Rijswijkse dorpsgenoten hulp door zijn gedicht ‘Een bedelbrief in de winter’ te drukken en uit te geven. 

Het bracht 600 gulden op en hij schonk het aan de armen. De aardappeloogst was namelijk mislukt en er was een choleraepidemie uitgebarsten. 

Er zijn twee redenen om mijn nieuwjaarstoespraak te starten met een passage uit dit gedicht. De allereerste reden is dat ik als burgemeester na een jaar wil benadrukken hoe trots ik ben op de rijke historie van onze gemeente.

Rijswijk heeft een belangrijke rol gehad in verschillende tijdperken. Wat ooit begon als een dorpje waar 500 mensen samenwoonden, groeide in de 17de eeuw door de interesse van de Oranjes uit tot een luxe buitenplaats met het Huis ter Nieuburch als ultiem voorbeeld. In dit paleis, een Nederlands ‘Versailles’, werd in 1697 ook de Vrede van Rijswijk getekend, die een einde bracht aan de Negenjarige Oorlog.

Rijswijk is gestaag blijven groeien, en trok in de 19e eeuw meer mensen naar de stad. Onder hen Hendrik Tollens, maar ook Vincent van Gogh, die in Rijswijk een van zijn allereerste schilderijen ooit schilderde. Inmiddels is Rijswijk allang geen dorpje meer, maar een eigen, diverse en ambitieuze stad.

Een tweede reden is dat hoewel we in een van de rijkste landen ter wereld leven, ook in onze stad er mensen zijn die met moeite rond kunnen komen. Uit de recente cijfers – mooi maar pijnlijk inzichtelijk gemaakt door onze inwoner Koen Caminada - wordt duidelijk dat Rijswijk een van de gemeenten is waar de armoede onder kinderen relatief groot is. Als gemeente zetten wij ons in om de armoede te voorkomen en te bestrijden en het is hartverwarmend om te zien dat er ook anderen in onze stad zijn die zich op allerlei manieren inzetten om anderen te helpen. 

Onzekerheid over financiële situaties kan ons allen overkomen. Ook de slimste en meest succesvolle ondernemer. Zo vertelde een succesvolle ondernemer tijdens een bijeenkomst die we samen met de BBR hebben georganiseerd hoe hij zijn succesvolle onderneming was kwijtgeraakt na een cyberaanval. Bewustwording vergroten over de risico’s van cybercriminaliteit blijft daarom van groot belang. 

Verbondenheid

Bij mijn start als burgemeester riep ik Rijswijkers op om mij te helpen om Rijswijk en Rijswijkers beter te leren kennen. Ik ontving vele reacties. In 2023 heb ik daarom ook veel mensen gesproken, organisaties en plekken bezocht. Van het Europees Octrooibureau tot een kapsalon. Van mooie plekken tot gebieden waar mensen zich onveilig voelen. Ik heb gesproken voor grote zalen, maar ook in huiskamers. Deze ontmoetingen hebben mij inzicht gegeven in het ‘DNA van Rijswijk’. Hoe hoog stedelijk het karakter van Rijswijk ook is en hoe groot de problemen soms ook zijn, in het hart van Rijswijk is er warmte en verbondenheid. 

Huis van de Stad

Ik ben dankbaar dat we vanavond bij elkaar zijn en dat we het glas kunnen heffen, terugblikken en vooruit kijken. Een mooie traditie om het jaar in Rijswijk goed te starten. Ontmoeting staat vanavond centraal. 

Hoe waardevol ontmoetingen zijn, zie ik in ons Huis van de Stad waar we als gemeente in november naar zijn verhuisd. Het is werkelijk prachtig geworden en de gezamenlijke huisvesting met de bibliotheek, Trias en Welzijn Rijswijk, zorgt echt voor spontane ontmoetingen. Ook vanaf deze plek spreek ik mijn waardering uit voor alle mensen die de realisatie van het Huis van de Stad mogelijk hebben gemaakt. 

Na een jaar burgemeester zijn, zie ik dat Rijswijk, liggend in het hart van Haaglanden, ook zelf een warm hart heeft. Ik heb gezien hoeveel mensen zich inzetten voor anderen en voor onze stad. Ik zag dat bij de twee familiedrama’s in onze stad waar scholen, sportverenigingen, vrienden klaar stonden en nog steeds staan om elkaar en de nabestaanden te troosten en te dragen. Ik zie dat ook op straat door onze buurtpreventieteams die werken aan de leefbaarheid en veiligheid van onze stad. Dat is iets wat we samen moeten blijven koesteren en iets wat ons verder gaat brengen.  

Nieuwjaarsvoorstelling

Ik heb gezien hoe krachtig samenwerken is. Onze gemeente werkt samen met onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Ik heb gezien naar wat voor moois dit leidt. 

Deze verbondenheid en kracht zagen we zojuist ook in de prachtige Nieuwjaarsvoorstelling die opgevoerd is door het Rijswijks Jeugdtheater, Balletstudio Marijke de Roo en Trias, Centrum voor de Kunsten. Ik heb grote bewondering voor de podiumkunsten, omdat het veel passie, doorzettingsvermogen en zeggingskracht vraagt. Het was een prachtige voorstelling! 

Bij de aanvang van de voorstelling heb ik het publiek in de zaal een gelukkig nieuwjaar gewenst. Omdat niet alle aanwezigen in deze foyer bij de voorstelling aanwezig waren, doe ik dat graag nog een keer: 

Namens het gemeentebestuur van Rijswijk wens ik u - en iedereen die u dierbaar is - in 2024 vele mooie momenten in een zo goed mogelijke gezondheid en met heel veel vriendschap en persoonlijk geluk.

Ik hoop dat u een fijne feestelijke jaarwisseling heeft gehad. De start van het nieuwe jaar heeft altijd iets magisch. Kansen om het nog beter of anders te doen. 

De jaarwisseling verliep in Rijswijk roerig, maar beheersbaar. Het woord beheersbaar wil ik wel in perspectief plaatsen. Dankzij enorme inzet van de politie, de brandweer, de ambulancediensten, zorgverleners, is de jaarwisseling roerig, maar beheersbaar verlopen. 

Ook tal van medewerkers van onze gemeente, handhavers, jongrenwerkers, buurtpreventieteamleden en vele vrijwilligers zijn volop in touw geweest. Het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend dat iedereen altijd maar paraat staat, maar dat is het niet.

Vanaf deze plaats wil ik iedereen die met grote inzet en toewijding hebben gewerkt aan de jaarwisseling, mede namens u daarom bedanken. Zij verdienen onze waardering én ons applaus.

Vooruitblik

Graag wil ik in mijn nieuwjaarstoespraak ook vooruitblikken. Ook in 2024 staan we als gemeente voor belangrijke complexe opgaven. Rijswijk is een van de snelst groeiende gemeenten. Rijswijk groeit sneller dan de rest van Zuid-Holland. Van ons als gemeentebestuur – raad, college en ambtelijke organisatie - vraagt dat zorgvuldig om te gaan met de middelen en capaciteit als gemeente. Het betekent ook goede samenwerking met onze buurgemeenten, met onze provincie, het waterschap en het Rijk. 

In Rijswijk gaan we verder met de plannen voor nieuwe woningen, we zijn gestart met de Pandbrigade om de misstanden binnen woningen en panden weg te nemen en gaan als menselijke overheid verder met het bieden van hulp aan mensen die vastlopen. Dit kunnen we alleen doen als we beschikken over de middelen die we nodig hebben. En daarop doe ik vanaf deze plek een beroep aan de formerende partijen in Den Haag. In 2026 dreigt voor Nederlandse gemeenten een tekort van drie miljard euro. Het wordt ook wel het zogeheten “ravijnjaar” genoemd. Als er geen oplossing komt, kan dit grote gevolgen hebben voor de keuzes die gemeenten en wij in Rijswijk moeten maken.

Ook dit jaar hebben we een belangrijke dag voor onze democratie. Op 6 juni gaan we naar de stembus en dan mogen we onze stem uitbrengen op het nieuwe Europees Parlement. Denkend aan Europa denk ik ook nog aan de voortdurende oorlog in Oekraïne. Oorlogen en conflicten elders in wereld leiden helaas ook tot spanningen in onze gemeente. Het zijn onzekere en spannende tijden. 

Juist in deze tijd wens ik ons toe dat we elkaar niet verwijten of naar elkaar wijzen maar dat we naast elkaar staan. Juist als het spannend wordt heb je anderen om je heen nodig. 

We kunnen elkaar alleen maar vooruithelpen als we kiezen voor saamhorigheid in plaats van alleen gericht te zijn op eigenbelang, als we kiezen voor verantwoordelijkheidszin in plaats van onverschilligheid. 

Als burgemeester heb ik mij voorgenomen om nu de fase van kennismaking na een jaar voorbij is om de stap te maken naar het bevorderen van de verbinding tussen de Rijswijkers. Ook hiervoor ga ik Rijswijkers uitnodigen om met ideeën te komen hoe dit goed kan.

Dames en heren, Het lijkt me goed af te ronden. Een goede toespraak moet niet te lang zijn. 

Namens onze gemeente wil ik u een hele gezellige en fijne voortzetting van deze feestelijke avond wensen, met mooie gesprekken. 

Ik hoop u állemaal te spreken. 

Dank u wel.